Του Γιώργου Β. Μιχαήλ

Παρακολουθούμε όλοι, με δικαιολογημένη αγωνία, τις «φιλότιμες» προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ν’ απεξαρτηθεί από τα ρωσικά ενεργειακά (και άλλα) προϊόντα. Ακούμε καθημερινά στις ειδήσεις τις πομπώδεις ανακοινώσεις για την εύρεση εναλλακτικών λύσεων που θα επιφέρουν την -«επώδυνη, πλην αναγκαία»- απεξάρτηση.

Είναι τέτοια η σιγουριά (ή, μήπως, η εμμονή;) των Ευρωπαίων αξιωματούχων, ώστε οι φωνές των σκεπτικιστών είτε καταπνίγονται είτε φτάνουν παντελώς αποδυναμωμένες στ’ αυτιά των πολιτών.

Θα δεχτώ, ως υπόθεση εργασίας, ότι όντως η ΕΕ (άρα και η Ελλάδα) μπορεί να ζήσει χωρίς την Ρωσία, ότι οι προτεινόμενες εναλλακτικές λύσεις θ’ αποδώσουν καρπούς, κι ότι το βαρύ κόστος που καλούνται να πληρώσουν οι ευρωπαϊκοί λαοί θ’ αποδειχτεί, στο τέλος, ότι άξιζε τον κόπο.

Αλλά τι γίνεται με την εξάρτηση από την Κίνα;

Σύμφωνα με την Eurostat, από το 2020 η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά τις εισαγωγές. Η εξάρτηση της γηραιάς ηπείρου από τον ασιατικό γίγαντα είναι σχεδόν απόλυτη στον τομέα των βιομηχανικών μετάλλων και των «σπανίων γαιών» που απαιτούνται για την παραγωγή προϊόντων τεχνολογιών αιχμής.

Ας δούμε ένα σχετικό χωρίο από πρόσφατο δημοσίευμα της Deutsche Welle:

Ανεμογεννήτριες, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ηλιακά πάνελ, ημιαγωγοί, είναι μερικά μόνο από τα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, που θεωρούνται απαραίτητα σε κάθε σύγχρονη οικονομία. Μερικά από αυτά βοηθούν τους Ευρωπαίους να ξεπεράσουν την ενεργειακή εξάρτηση των τελευταίων ετών από την Ρωσία. Μόνο που, για την παραγωγή των προϊόντων αυτών, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν περιέλθει σε μια άλλου είδους εξάρτηση, αυτήν την φορά από την Κίνα. […] Η εξάρτηση από τις κινεζικές εξαγωγές θα αυξηθεί στα επόμενα χρόνια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΕ, η ζήτηση για κοβάλτιο θα πενταπλασιαστεί μέχρι το 2030, ενώ η αναπτυξη της ηλεκτροκίνησης θα αυξήσει κατά… 60 φορές την ζήτηση για λίθιο, στοιχείο που χρησιμοποιείται στις μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η εξάρτηση αυτή δεν δημιουργεί στους Ευρωπαίους αξιοσημείωτα προβλήματα. Αλλά οι τωρινές -και πιθανότατα οι μελλοντικές- διεθνείς συνθήκες κάθε άλλο παρά φυσιολογικές είναι.

Οι συνεχιζόμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, οι κυρώσεις κατά της Μόσχας, ο ακήρυχτος πόλεμος ΝΑΤΟ-Ρωσίας, και η εμφανής πλέον σύγκρουση δύο διαφορετικών κοσμοθεωριών, της Δυτικής και της Ευρασιατικής, έχουν μετατρέψει τον πλανήτη σε μια πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί με πάταγο.

Σε αυτό το πρωτόγνωρο σκηνικό, και με δεδομένη την πρόθεση της Κίνας να μειώσει τις εξαγωγές βιομηχανικών μετάλλων και «σπανίων γαιών» προκειμένου να καλύψει τις αυξανόμενες εσωτερικές της ανάγκες, τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα για τους Ευρωπαίους.

Υπάρχουν και χειρότερα…

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κίνα και η Ρωσία συναποτελούν τον άξονα του ευρασιατικού οράματος για έναν πολυπολικό κόσμο. Επιπλέον, η Κίνα γνωρίζει καλά πως, μετά την Ρωσία, θα είναι αυτή ο επόμενος στόχος των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.

Βλέποντας το ουκρανικό ζήτημα υπό στενή οπτική γωνία, μπορούμε ίσως να υιοθετήσουμε την άποψη ότι η Κίνα τηρεί προς το παρόν στάση ουδετερότητας. Αλλά, αν διευρύνουμε την οπτική μας και δούμε το ουκρανικό ως μία μόνο από τις πολλές εκφάνσεις ενός εν εξελίξει παγκόσμιου υβριδικού πολέμου, τότε θα καταλάβουμε ότι η Κίνα έχει ήδη εμπλακεί στην μεγάλη σύγκρουση.

Σχετίζονται τα κινεζικά lockdown με αυτήν την εμπλοκή;

Οι πρόσφατες εικόνες από το «κλείδωμα» της Σαγκάης εγείρουν, μεταξύ άλλων, υποψίες ότι συμβαίνει κάτι που οι Κινέζοι δεν μας το λένε.

Για να μην μακρηγορώ, θα παραθέσω ένα σύντομο χωρίο από άρθρο του Brandon Smith στο Alt-Market, το οποίο νομίζω πως αξίζει να προσέξουμε:

Τα lockdown οδήγησαν σε ελλείψεις τροφίμων σε ολόκληρη την χώρα, καθώς οι αλυσίδες εφοδιασμού καταπονούνται και η παραγωγή παραμένει κλειστή σε πολλές περιπτώσεις. Αυτό, ωστόσο, το οποίο αγνοούν πολλοί δυτικοί, είναι το γεγονός ότι οι κινεζικές εξαγωγές έχουν ουσιαστικά παγώσει. […] Γιατί η Κίνα να το κάνει αυτό για έναν ιό που όλοι γνωρίζουμε ότι δεν είναι επικίνδυνος για την συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων; […] Θα πρότεινα την πιθανότητα ότι η Κίνα μπορεί ήδη να εμπλέκεται σε έναν οικονομικό πόλεμο που πολλοί Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δεν συνειδητοποιούν καν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη. Όλο αυτό μπορεί να είναι ένα δοκιμαστικό τεστ για διακοπή των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, ή ένα σταδιακό κλείσιμο που πρόκειται να γίνει μόνιμο.

Αν ηχεί στ’ αυτιά σας ως εφιαλτικό σενάριο, συμβαίνει γιατί είναι στ’ αλήθεια εφιαλτικό…

Ο πράσινος Άδωνις και το τζάμπα ρεύμα του

«Αν βάλουμε παντού αιολικά πάρκα, μπορούμε να έχουμε τζάμπα ρεύμα» δήλωσε ο υπουργός (πράσινης) Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Μόνο που ξέχασε να μας πει πού θα βρούμε τόσες ανεμογεννήτριες και, το πιο σημαντικό, πώς θα τις πληρώσουμε. Καθώς η κατασκευή ανεμογεννητριών απαιτεί «σπάνιες γαίες» και είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να μειώσει στο ελάχιστο ή και να διακόψει η Κίνα τις εξαγωγές της προς ΗΠΑ και ΕΕ, δεν χρειάζεται πολύ μυαλό για να καταλάβεις ότι η δήλωση του υπουργού έγινε, στην καλύτερη περίπτωση, χάριν εντυπωσιασμού.

«Μα η Ευρώπη είναι αποφασισμένη να εξορύξει τις σπάνιες γαίες που κρύβονται στα ευρωπαϊκά εδάφη!» θα αντιτείνει κάποιος. Καλά, θα του απαντήσω. Ας τις εξορύξει πρώτα, και μετά βλέπουμε.

Μέχρι τότε, ας απαιτήσουμε όλοι μας λίγη παραπανίσια σοβαρότητα από το πολιτικό μας προσωπικό, που δεν χάνει ευκαρία να μας (υπο)δηλώσει ότι είναι για τα καλά θρονιασμένο στο VIP βαγόνι του σβάμπειου τρένου της Μεγάλης Επαναφοράς…

Υ.Γ. Το υπέδαφος της Ουκρανίας είναι πλούσιο σε βιομηχανικά μέταλλα και σπάνιες γαίες. Όπως και το υπέδαφος της χώρας μας…

Η λογοκρισία στα κοινωνικά δίκτυα αγριεύει. Ας μην χάσουμε επαφή. Εγγράψου, για να λαμβάνεις ειδοποίηση στο email σου για κάθε νέο άρθρο: